Cykl na blogu „CultureZone”: W MUZYCZNĄ PODRÓŻ W CZASIE.

Я щиро вітаю.  Російська агресія в Україні триває вже три дні.  Тому (а також заради моєї підтримки українців і того, що мої жили сповнені української крові) я буду використовувати «ДУМКУ ДЛЯ ДВОХ СЕРЦЕЦЬ», яку зробили Едита Горняк та Мечислав Щесняк.  Ми починаємо.

A po polsku: w związku z agresją Rosjan na Ukrainę i moim wsparciem dla Ukraińców (tym bardziej, że w moich żyłach nie brakuje ukraińskiej krwi), zapraszam na analizę „DUMKI NA DWA SERCA”. Zaczynamy.

HISTORIA

Piosenka powstała w 1999 roku na potrzeby filmu „Ogniem i mieczem” według powieści Henryka Sienkiewicza. Słowa napisał Jacek Cygan, natomiast muzykę skomponował Krzesimir Dębski, który w tym okresie rozpoczął wieloletnią współpracę z Jerzym Hoffmanem.

Początkowo piosenkę miała wykonać Izabela Scorupco, która w filmie Hoffmana zagrała Helenę, ukochaną Skrzetuskiego. Aktorka jednak odmówiła wykonania, które finalnie przypadło w udziale odnoszącej wtedy sukcesy Edycie Górniak i równie popularnemu wówczas Mieczysławowi Szcześniakowi. 

Utwór był uznany największym przebojem 1999, w marcu 2006 wygrał plebiscyt na „najpiękniejszą piosenkę z sercem”, zorganizowany przez TVP1 i RMF FM. 

ANALIZA

Utwór Jacka Cygana i Krzesimira Dębskiego swoim stylem nawiązuje do klasycznej dumki, ukraińskiego utworu o treści refleksyjnej. O czym są klasyczne dumki? Dumki to utwory, których autorzy wyrażają swój żal za ojczyzną lub ukochaną osobą. Klasycznym przykładem dumki może być piosenka „Hej, sokoły” napisana przez Polaka, Macieja Kamieńskiego, w 1778 roku.

Podobnie ma się sprawa z „Dumką na dwa serca”. W tym przypadku podmiot liryczny wyraża swoją tęsknotę za ukochaną osobą. Podmiot w piosence jest wyjątkowy, gdyż mamy tu do czynienia z dwiema osobami mówionymi. Swój żal za drugą osobą wyrażają zarówno kobieta (partie Edyty Górniak), jak i mężczyzna (Mieczysław Szcześniak). 

Zarówno pod względem muzycznym jak i tekstowym udało się zachować w perfekcyjny sposób klimat klasycznych ukraińskich dumek. Brawa należą się więc nie tylko wykonawcom, ale też autorom omawianej piosenki. 

PREMIERA

Piosenka odniosła ogromny sukces stając się największym przebojem 1999 roku i - obok piosenek Ryszarda Rynkowskiego - najbardziej znanym utworem, do którego tekst napisał Jacek Cygan. A także kolejnym przebojem w dorobku Edyty Górniak i pierwszym hitem w karierze Mieczysława Szcześniaka.

link: https://youtube.com/watch?v=wcXAKhwsl6o&feature=share

TEKST:

Edyta Górniak i Mieczysław Szcześniak

DUMKA NA DWA SERCA

Edyta: 

Mój sokole chmurnooki 

Pytaj o mnie gór wysokich 

Pytaj o mnie lasów mądrych i uwolnij mnie 

Mój sokole, mój przejrzysty 

Pytaj o mnie nurtów bystrych 

Pytaj o mnie kwiatów polnych 

I uwolnij mnie.

Mój miły... 

Mieczysław: 

Jak mam pytać gwiazd w niebiosach ? 

Są zazdrosne o Twój posag: 

O miłości cztery skrzynie 

I o dobroć Twą 

Edyta: 

Mój miły... 

Mieczysław: 

Jak mam pytać innych kobiet ? 

Edyta: 

Serce me odkryją w Tobie. 

Razem: 

I choć wiedzą, nie powiedzą 

Nie odnajdę Cię 

Edyta: 

Mój sokole gromowładny 

Pytaj o mnie stepów sławnych 

Pytaj tych burzanów wonnych 

I uwolnij mnie 

Mieczysław: 

Przez kurhany spopielałe 

Przez chutory w ogniu całe

Snu już nie znam, step odmierzam

By odnaleźć Cię. 

Edyta: 

Mój miły... 

Mieczysław:

Jakże pytać mam księżyca ? 

On się kocha w Twych źrenicach 

Słońce zgoni, step zasłoni 

Nie odnajdę Cię 

Edyta: 

Mój miły... 

Mieczysław 

Jakże pytać mam Kozaka ? 

Edyta: 

Co na miłość chorą zapadł 

Razem: 

On by z żalu świat podpalił 

Gdyby stracił... 

Mieczysław: 

Cię... 

Edyta: 

Mnie... 

Mieczysław: 

Gdyby stracił Cię…

Edyta: 

Jakże pytać mam księżyca ? 

Mieczysław: 

On się kocha w Twych źrenicach 

Razem: 

Słońce zgoni, step zasłoni 

Nie odnajdziesz mnie 

My wpatrzeni, zasłuchani 

Tak współcześni aż do granic 

W ciemnym kinie, po kryjomu 

Ocieramy łzę