Cykl na blogu CultureZone: NUTKA NOSTALGII

Witam serdecznie. Przed nami wyjątkowo mocne uderzenie prosto z lat 80. W kolejnym odcinku „Nutki nostalgii” przeanalizujemy wielki przebój grupy Survival, bez którego za pewne trudno wyobrazić sobie całą serię o Rockym Balboa. Chodzi, oczywiście, o przebój „EYE OF THE TIGER”. Zaczynamy.

HISTORIA UTWORU

Jedna z najbardziej znanych piosenek w dorobku grupy Survival niezmiennie kojarzona jest z serią „Rocky”. I w pewnym sensie jest to racja, tyle że nie z pierwszą częścią, jak mogłoby się wydawać, a dopiero z trzecią odsłoną. Pierwszy „Rocky” został nakręcony w 1979 roku, piosenka Survival natomiast pochodzi z 1982 roku.

Piosenka została zamówiona specjalnie na potrzeby filmu przez Sylvestra Stallone`a po tym gdy członkowie grupy Queen odmówili wykorzystania ich utworu „Another One Bites of Dust” na potrzeby filmu. W filmie wykorzystane zostało demo piosenki zawierające też ryk tygrysa (niestety, wersja albumowa została pozbawiona tego elementu).

W wywiadzie dla Songfact, jeden z autorów piosenki – Jim Peterik – opowiadał skąd się wziął pomysł na tytuł utworu:

Na początku zastanawialiśmy się, czy nazwanie go „Okiem Tygrysa” nie jest zbyt oczywiste. Wstępny szkic piosenki, zaczęliśmy od „To oko tygrysa, to dreszczyk walki, wznoszący się w duchu naszego rywala, a ostatni znany ocalały prześladuje swoją ofiarę w nocy, i wszystko przychodzi aż do przetrwania." Mieliśmy nazwać piosenkę „Survival”. W schemacie rymowania można powiedzieć, że ustawiliśmy „rywala”, aby rymował się z „przetrwaniem”. Pod koniec dnia powiedzieliśmy: „Czy zwariowaliśmy?”. Ten haczyk jest tak mocny, że „rywal” nie musi być perfekcyjną rymowanką ze słowem „tygrys”. Dokonaliśmy właściwego wyboru i wybraliśmy „Oko tygrysa”.

Piosenka została wydana 31 maja 1982 roku. Premiera „Rocky`ego 3”, z kolei, miała miejsce trzy dni wcześniej, 28 maja.

ANALIZA

Trudno się dziwić, że sam Sylvester Stallone zamówił tą konkretną piosenkę na ścieżkę dźwiękową filmu „Rocky 3”. Piosenka mówi o nie poddawaniu się i docieraniu do celu nawet pomimo kłód rzucanych pod nogi. To bardzo motywujące przesłanie: nie ważne, w jak trudnej jesteśmy sytuacji, powinniśmy dać z siebie wszystko i pokazać, że stać nas na wiele. Wszystko po to, byśmy przetrwali w świecie przypominającym ogromną dżunglę.

W tej sytuacji trafne okazuje się tu porównanie ludzi do tygrysów. Nawet takie waleczne stworzenia, jak właśnie tygrysy, mogą się poczuć zagrożone i powinny walczyć o swoje przetrwanie. Stąd już droga do metafory walki międzyludzkiej: nie tylko na ringu bokserskim, ale i poza nim.

PREMIERA I SUKCES

„Eye of the Tiger” to bez dwóch zdań największy przebój w dorobku zespołu Survival. Miarą sukcesu niech będzie fakt, że piosenka plasowała się przez ponad sześć pierwszych tygodni na szczycie Billboard Hot 100, a także zdobyła wiele nagród muzycznych, na czele z Grammy w 1983 roku. Nominowano ją nawet do Oscara (jedyna nominacja dla filmu „Rocky 3”), jednak przegrała z balladą „Up Where We Belong” Joe Cockera z filmu „Oficer i dżentelmen”.

W 2006 roku piosenka Survival doczekała się również coveru nagranego przez popową piosenkarkę francuską Amel Bent:

https://www.youtube.com/watch?v=Jr8AtQiFtTY

W tym samym roku Sylvester Stallone nie dał sobie zapomnieć o Survival i ich hicie, i wykorzystał „Eye of the Tiger” w nakręconej przez siebie kontynuacji serii o Rockym pt. „Rocky Balboa” (2006).

link: https://www.youtube.com/watch?v=btPJPFnesV4

TŁUMACZENIE

Survival

„OKO TYGRYSA”

tytuł oryg. „Eye of the Tiger”

Wstaję by wrócić na ulicę,

Czy mój czas wykorzystał szanse?

Zdystansowałem się, teraz staję na nogi,

Tylko człowiek i jego wola wytrwają.

Tyle razy to dzieje się za szybko,

Zmieniasz swą pasję w chwałę.

Nie trać swoich minionych marzeń,

Musisz walczyć po to, by przeżyły.

To jest oko tygrysa, to jest dreszcz walki

Prostujący wyzwaniu naszego rywala.

A kto przeżył ostatni, ten prześladuje nocą swą ofiarę

I obserwuje nas wszystkich okiem tygrysa

Twarzą w twarz, w gorączce

Wisząc twardo, pozostając głodnym,

Obstawiają szanse nim wejdziemy na ulicę

Byśmy zabijali umiejętnością przetrwania.

To jest oko tygrysa, to jest dreszcz walki

Prostujący wyzwaniu naszego rywala.

A kto przeżył ostatni, ten prześladuje nocą swą ofiarę

I obserwuje nas wszystkich okiem tygrysa

Podnoszę się aż na szczyt,

Mam odwagę, mam chwałę.

Zdystansowałem się, teraz nie zatrzymam się

Tylko człowiek i jego wola wytrwają

To jest oko tygrysa, to jest dreszcz walki

Prostujący wyzwaniu naszego rywala.

A kto przeżył ostatni, ten prześladuje nocą swą ofiarę

I obserwuje nas wszystkich okiem tygrysa

Okiem tygrysa.