Cykl na blogu „CultureZone”: „ALEJA GWIAZD POPKULTURY”

ALVIN SCHWARTZ : 

WYSTRASZYĆ DZIECI FOLKLORYSTYCZNYMI HISTORIAMI

Dzisiejszy odcinek upłynie nam pod znakiem grozy i to grozy serwowanej pod adresem dzieci i młodzieży, która mogłaby przywodzić na myśl takie tytuły jak „Gęsia skórka”, „Czy boisz się ciemności”, albo nawet „Stranger Things”. Pomijając braci Grimm i ich gotyckie baśnie dla dzieci, Alvin Schwarz był niewątpliwie autorem, który jako pierwszy w mainstreamie przetarł szlaki takim autorom jak R. L. Stein.

MŁODOŚĆ

Urodzony 25 kwietnia 1927 roku Alvin Schwartz był amerykańskim pisarzem i dziennikarzem, autorem ponad pięćdziesiąt książek poświęconych i poruszających takie tematy jak folklor i gry słowne, z których wiele było przeznaczonych dla młodych czytelników.

Przyszedł na świat w Brooklynie jako syn Gussie i taksówkarza Harry'ego Schwartza. W młodości odbył służbę w Marynarce Wojennej. Później Schwartz zainteresował się pisaniem. Odbył studia w Colby College, gdzie uzyskał tytuł licencjata, oraz w Northwestern University, gdzie z kolei otrzymał tytuł magistra dziennikarstwa.

Wkrótce rozpoczął pracę jako dziennikarz. W latach 1951-1955 pisał dla The Binghamton Press. Pisał również dla innych gazet, w tym Lippincott, Bantam Books, Farrar Straus, czy HarperCollins.

TWÓRCZOŚĆ

Schwartz zadebiutował króciutką książeczką dla dzieci pt. „A Twister of Twists, a Tangler of Tongues: Tongues Twisters” [1971]. Trzy lata później opublikował kolejną historię dla dzieci: „Cross Your Fingers, Spit in Your Hat” [1974]. Już w tym okresie w kręgu jego zainteresowań pojawił się amerykański folklor, czego dał wyraz w książce „Chin music: Tall talk and other talk” [1979].

Zdecydowanie najbardziej przełomowe dla Schwartza okazały się lata 80. Zainteresowania folklorem i upiornymi historiami sprawiły, że pisarz hobbystycznie zajął się zbieraniem starych, często przyprawionych makabrą i czarnym humorem, historii. Swoje przerażające opowiadania pisał z myślą o dzieciach i w myśl zasady: „dzieci lubią się bać”. Dał temu wyraz już w pierwszym zbiorze pt. „UPIORNE OPOWIEŚCI PO ZMROKU” [1981]. W tym samym roku opublikował inny zbiór opowiadań grozy dla młodzieży: „In a dark, dark, dark room and other scare stories”.

STYL

Sposób pisania Alvina Schwartza jest charakterystyczny i bardzo nostalgiczny. Każda książka z serii „Upiorne opowieści po zmroku” zawiera kilka krótkich, strasznych historii z ilustracjami zaprojektowanymi przez bliskiego przyjaciela Alvina Schwartza i stanowi prawdziwe arcydzieło sztuki. Oryginalne ilustracje znajdują się w wydawnictwie Nabz Danesh Publications.

Nie da się ukryć, że twórczość Alvina Schwartza, sama nawiązująca do XIX-wiecznego folkloru, baśni braci Grimm, oraz amerykańskich miejskich legend (w jednym z tomów można znaleźć opowiadanie o autostopowiczu-widmie) wywarła wpływ na późniejszych pisarzy, którzy specjalizowali się w upiornych historiach dla najmłodszych. Wpływ ten można zauważyć chociażby w twórczości R. L. Stine`a, autora młodzieżowych horrorów z dwóch kultowych cykli „Gęsia skórka”, oraz „Ulice Strachu”.

KOLEJNE UPIORNE OPOWIEŚCI PO ZMROKU

Trzy lata później Alvin Schwartz wrócił do tematyki horrorowo-folklorystycznej, która miała być przeznaczona dla dzieci i młodzieży. W 1984 roku opublikował drugi zbiór pt. „WIĘCEJ UPIORNYCH OPOWIEŚCI PO ZMROKU”, w którym zaserwował młodym czytelnikom kolejną dawkę zaczerpniętych z amerykańskiego folkloru przerażających (w umiarkowany sposób) historii o duchach. Dopiero w 1991 roku autor zamknął swój cykl trzecim zbiorem: „KOLEJE UPIORNE OPOWIEŚCI PO ZMROKU. HISTORIE, KTÓRE ZMROŻĄ KREW W ŻYŁACH” [1991].

W tym okresie Alvin Schwartz miał już zdiagnozowanego chłoniaka, którego nie udało się wyleczyć. Pisarz zmarł zaledwie rok później, pozostawiając żonę i czwórkę dzieci. Po jego śmierci ukazał się jeszcze jeden zbiorek przerażających historii inspirowanych folklorem: „Ghost! Ghostly tales from folklore” [1993].

Przez pewien czas twórczość Alvina Schwartza wydawała się zapomniana, lub znana tylko w amerykańskim środowisku. O pisarzu stało się głośno w 2019 roku, kiedy na ekrany kin wszedł inspirowany jego zbiorami film wyprodukowany przez Guillermo del Toro pt. „Upiorne opowieści po zmroku”. Na fali popularności wydawnictwem Zysk i S-ka ukazały się wszystkie trzy zbiory opowiadań grozy Schwartza.

Alvina Schwartza należy docenić jako kontynuatora tradycji klasycznych baśni dla dzieci spod pióra braci Grimm. Czerpiąc garściami z amerykańskiego folkloru i miejskich legend dał podwaliny pod współczesne horrory dla najmłodszych, w których wyspecjalizował się m.in. R. L. Stine.

link: https://lubimyczytac.pl/autor/104020/alvin-schwartz