Cykl na blogu „CultureZone”: „KSIĄŻKA VS FILM”

Cześć wszystkim. W najnowszym odcinku cyklu „Książka vs film” przeanalizujemy książkę Charlesa Dickensa „WIELKIE NADZIEJE” z adaptacją Alfonso Cuaróna. Zaczynamy.

OGÓLNY ZARYS FABUŁY

Ubogi Pip za sprawą spotkania ze zbiegłym więźniem przewartościowuje swoje życie i robi karierę wśród wyższych sfer. Wkrótce w jego życiu pojawia się tyleż piękna, co tajemnicza Estelle, która jest wychowywana przez ekscentryczną panią Havisham.

RÓŻNICE MIĘDZY KSIĄŻKĄ, A FILMEM

Podstawową różnicą między książką, a filmem jest fakt, że adaptacja przenosi akcję książki do lat 90 XX wieku, czyli okresu, w którym film powstawał. Co za tym idzie, zmianie uległy również pewne mniejsze, lub większe szczegóły, by dopasować je do ówczesnych widzów. Między innymi zmieniono przezwisko głównego bohatera z Pip na Finn, a Havendish na Dinsmoor.

ZNAJOMOŚĆ Z ESTELLĄ

I tak galernik, którego główny bohater, Pip, poznaje na początku historii będąc jeszcze dzieckiem, w filmie jest zbiegłym więźniem. Warto też dodać, że książkowy Pip mieszka z siostrą, która w filmie zostaje pominięta. Późniejsze spotkanie z panią Havendish przebiega tak samo jak na kartach książki Dickensa, acz zostaje znacząco skrócone względem książki (nie ma chociażby drugiego chłopca, z którym Pip wdaje się w kłótnię). 

Dorósłszy natomiast Finn w filmie zostaje malarzem i autorem abstrakcyjnych obrazów, z kolei w książce zaczyna obracać się wśród elity. W obu przypadkach wszystko to jest zasługą tajemniczego darczyńcy, który póki co woli pozostać anonimowy. W książce Pip sądzi, że jest nią pani Havisham (podobnie jak w filmie z tego samego założenia wychodzi Finn), dlatego postanawia ją odwiedzić. W książce robi to przed wyjazdem do Londynu, w filmie natomiast tego nie ma, choć filmowy Finn otrzymuje ofertę pokazania swoich prac na najbliższej galerii w Nowym Jorku. W obu przypadkach po raz pierwszy od lat spotyka Estellę, która ma męża. Nie przeszkadza to Pipowi/Finnowi wdać się w romans.

UJAWNIONA PRAWDA

Pobyt w stolicy w książce był bardziej rozbudowany. Książkowy Pip dzielił mieszkanie z rówieśnikiem, Herbertem, który okazał się tym samym chłopakiem, z którym wdał się w kłótnię. Niedługo potem w życiu bohatera zachodzą jednak dramatyczne zmiany. Filmowy Finn dowiaduje się, że całe spotkanie i romans z Estellą zostało uknute, by celowo wywołać zazdrość u męża dziewczyny. Finn spotyka panią Dinsmoor, która wyjaśnia że przyjechała na ślub Estelli. Zaczyna rozumieć, jak okrutna była wobec niego i próbuje go przeprosić, ale Finn nie chce jej słuchać. 

Film bardzo wiernie oddaje literacką scenę spotkania z panią Havendish, jednak pomija mocną jak na XIX-wieczną literaturę (zwłaszcza twórczość Dickensa) scenę, w której suknia ślubna, w którą starsza pani zawsze się ubierała, staje w płomieniach, paląc kobietę.

TAJEMNICZY DARCZYŃCA

Poza tym wychodzi również na jaw, kto był tajemniczym darczyńcą głównego bohatera. Był nim niegdyś spotkany zbiegły więzień: uniknął kary i dorobił się fortuny po wyjściu z więzienia, a w dowód lojalności chłopca, postanowił przypisać mu wszystkie bogactwa. Tymczasem w filmie okazuje się, że wspomnianym darczyńcą był dawny więzień nazwiskiem Lustig, który osobiście mu o wszystkim opowiada. Niedługo potem umiera dźgnięty nożem (w książce: zostaje postrzelony w trakcie ucieczki i umiera w szpitalu), a Finn wyrusza do Paryża by studiować sztukę (w książce jedzie do Egiptu), po czym wraca do Florydy. 

W filmie pominięto także próbę udzielenia pomocy więźniowi w ucieczce, którą w książce oferują Pip i Herbert, a także inne poboczne wątki z książki, jak choćby znalezienie służącej przez jednego z przyjaciół głównego bohatera. Przez ten czas gdy bohater przebywał w Paryżu, pani Dinsmoor zmarła, jednak Finn nadal odwiedza jej dawny dom. Spotyka tam małą dziewczynkę, sądzi że to widmo Estelli, tymczasem okazuje się to jej córka. Ona sama jest już po rozwodzie, co umożliwia Finnowi odnowienie znajomości. Książka, chociaż w pierwotnych założeniach miała kończyć się tragicznie, ma takie same zakończenie.

To była moja analiza różnic między książkowymi „Wielkimi nadziejami” Charlesa Dickensa, a jej uwspółcześnioną adaptacją z Ethanem Hawkiem, Gwyneth Paltrow, Robertem de Niro i Anne Bancroft. Jakie roznicę wy znaleźliście w filmie? Piszcie swoje spostrzeżenia, a my widzimy się za dwa tygodnie z nową analizą. Cześć.